Domain là gì? Hướng dẫn cách chọn tên miền cho website chuẩn SEO

Cách chọn tên miền và đăng ký tên miền khi bạn bắt đầu làm website, chọn tên miền là công việc đôi khi làm chúng ta dễ dàng phân vân. Trong bài viết này IMTA sẽ giúp bạn hiểu được domain (tên miền) là gì, có cấu trúc ra sao, gồm những loại nào và việc đặt tên miền (domain) phải tuân thủ những quy ước, quy định pháp luật nào?

1. Domain là gì?

Domain name (tên miền) là một chuỗi ký tự dùng để định danh thay thế cho một địa chỉ IP của website đó. Thay vì phải nhớ chuỗi số IP khó nhằn kia thì đối với tên miền sẽ giúp người dùng dễ nhớ hơn. Giống như việc thay vì bạn phải nhớ số điện thoại của A để gọi thì chỉ cần lưu số điện thoại đó dưới tên A trong danh bạ.

Ví dụ: Tên miền imta.edu.vn là tên thay thế cho địa chỉ IP 103.121.89.158

Tên miền đôi khi là một đại diện cho doanh nghiệp, cũng như việc bạn kinh doanh trên Facebook thì trước khi chạy quảng cáo Facebook cho doanh nghiệp, Facebook yêu cầu bạn xác minh tên miền với Facebook , lúc này tên miền như là đại diện cho doanh nghiệp của bạn với Facebook, và cũng vì những chính sách mới của Apple ảnh hưởng đến quảng cáo Facebook do đó phải xác minh tên miền.

2. Một số đặc điểm của Domain

Dưới đây là một số đặc điểm về domain – tên miền mà bạn cần biết:

• Tên miền có tính duy nhất.
• Tên miền là một chuỗi ký tự được đặt theo quy ước chung trên toàn Thế Giới và quy định pháp luật hiện hành của tùy từng quốc gia/ khu vực lãnh thổ. Ví dụ: Nhiều trường hợp bạn đặt tên miền không phù hợp với Pháp Luật Việt Nam thì nhà cung cấp trong nước sẽ không cho đăng ký, nhưng có thể bạn đăng ký ở nước ngoài thì vẫn bình thường.
• Số lượng tên miền là vô hạn. Tuy nhiên, tên miền chỉ khả dụng khi chúng được đăng ký sở hữu.
• Tên miền quốc tế do tập đoàn ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) chủ quản. Ở Việt Nam, cơ quan quản lý tên miền quốc gia (chứa mã “.vn”) là VNNIC.
• Không phải tất cả tên miền đều đang hoạt động trên Internet, chứng chỉ hoạt động cho đến khi được chủ sở hữu trỏ về địa chỉ IP – nơi lưu trữ website.
• Nhiều tên miền có thể trỏ về một địa chỉ IP website.

3. Cấu trúc của Domain

Tên miền được tạo bởi một chuỗi ký tự liên tục (không có khoảng trắng). Các phần (còn gọi là nhãn – label) trong chuỗi được ngăn cách nhau bởi dấu “.” và có cấu trúc như sau:

[TM cấp 4].[TM cấp 3].[TM cấp 2].[TM cấp 1] 

• Tên miền cấp 1 (TLD – Top Level Domain) : Là phần cuối cùng của một tên miền, còn gọi là tên miền cấp cao nhất.
• Tên miền cấp 2 (SLD – Second Level Domain):  Là phần nằm liền kề (bên trái) với tên miền cấp cao nhất.
• Tên miền cấp 3: Là phần nằm liền kề (bên trái) với tên miền cấp 2
• Tên miền cấp 4: Là phần nằm liền kề (bên trái) với tên miền cấp 3

Ví dụ về cấu trúc của một tên miền

Chúng ta thấy rằng, tên miền trên có 4 phần, mỗi phần ngăn cách nhau bởi dấu chấm. Dưới đây là vai trò của từng phần:

• www: Tên của máy chủ World Wide Web, đây là tên miền cấp 4, cách gọi khác của nó là tên miền phụ (subdomain);
• imta: Là tên miền cấp 3, do người đăng ký đặt (còn gọi là tên của domain);
• edu: Là tên miền cấp 2;
• vn: Là tên miền cấp 1;
• Mọi người vẫn hay gọi nguyên cụm .edu.vn được gọi là đuôi/ phần mở rộng (domain extension) của tên miền chính imta;
• Nguyên cụm: imta.edu.vn là một tên miền hoàn chỉnh. Phần www ở trước không cần thiết phải có.

Ghi chú: Tên miền www.imta.edu.vn trong ví dụ ở trên là tên miền được đăng ký ở Việt Nam vì nó có phần tên miền cấp 1 (mã quốc gia) là “.vn”. Bạn không thể đăng ký từ các nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài.

4. Phân loại Domain

Domain có thể được phân loại theo cách đặt tên hoặc theo cách thức hoạt động của chúng. Dưới đây IMTA sẽ phân loại chúng theo từng tiêu chí để bạn nắm rõ.

4.1 Phân loại Domain theo cách thức đặt tên

Theo cách thức đặt tên phần mở rộng của nó, chúng ta có 2 nhóm là: Tên miền cấp cao dùng chung và tên miền quốc gia cấp cao nhất. 

Nhóm tên miền cấp cao dùng chung (gTLD)

Nhóm gTLD (viết tắt của generic Top Level Domain) là tên miền cấp 1, được dùng chung trên toàn Thế Giới, nó được đặt tên theo các lĩnh vực. Dưới đây là một số tên miền cấp cao tiêu biểu và lĩnh vực tương ứng:

• .com: Commercial – dành cho lĩnh vực thương mại, dịch vụ;
• .edu: Education – lĩnh vực giáo dục đào tạo;
• .info: Information – lĩnh vực thông tin và truyền thông;
• .net: Network – lĩnh vực mạng (máy tính);
• .org: Organization – dành cho các tổ chức, cộng đồng;
• .tv: Television – lĩnh vực truyền hình.

Lưu ý: Phần mở rộng của tên miền không phải là quy định bắt buộc cho lĩnh vực mà nó hoạt động. Ví dụ: Website về giáo dục không bắt phải có phần mở rộng là .edu, mà là nó nên đặt .edu sẽ tốt hơn.

Nhóm tên miền quốc gia cấp cao nhất (ccTLD)

ccTLD (viết tắt của Country code Top Level Domain) là tên miền cấp cao nhất, được dùng hoặc dự trữ cho một quốc gia hoặc một khu vực lãnh thổ. Phần mở rộng của nó là ký tự đại diện cho một mã quốc gia (country code) hoặc khu vực lãnh thổ. Ví dụ:

• Việt Nam: .vn
• Nhật Bản: .jp
• Mỹ: .us
• Anh: .uk
• Châu Á & Thái Bình Dương: .Asia
• Châu Âu: .eu

4.2 Phân loại Domain theo cách thức hoạt động

Theo cách thức hoạt động, chúng ta có 3 loại là: Parked Domain, Addon Domain và Subdomain. Dưới đây IMTA sẽ chú giải chi tiết từng loại để bạn hình dung.

Parked Domain

Tên gọi khác là Domain Pointer hoặc Domain Alias, thuật ngữ này trong tiếng Việt gọi là lưu trú tên miền. Khi sử dụng Parked Domain, 2 tên miền nó cùng trỏ về một website. Ứng dụng của Parked Domain là để phòng ngừa trường hợp domain chính không truy cập được website, thì sẽ truy cập bằng cái tên miền thứ hai này. Ngoài ra, người ta sử dụng Parked Domain là để cho website có thể truy cập từ một tên miền ngắn gọn, dễ nhớ hơn tên miền chính.

Ví dụ: Khi bạn truy cập Facebook.com và fb.com thì nó đều truy cập cùng một website.

Addon Domain

Addon Domain là một hay nhiều tên miền khác nhau và hoạt động độc lập trên cùng một hosting của tên miền chính. Tất nhiên là những website này cũng sẽ khác với website chính.

Ví dụ: website imta.edu.vn đang dùng hosting có bộ nhớ 50GB nhưng chỉ sử dụng thực tế 20GB (dư 30GB). Khi đó IMTA đặt thêm một website imta.vn (Addon Domain) trên cùng một hosting với imta.edu.vn để tiết kiệm chi phí và tài nguyên

Subdomain

Subdomain (tên miền phụ), là một tên miền được tạo ra bằng cách thêm một nhãn tên miền đứng trước tên miền chính. Mục đích là để tạo thêm chủ đề, lĩnh vực hoạt động khác cho website. Hoặc thêm cách hiển thị của website trên di động.

Ví dụ: Tên miền tạo thêm chủ đề cho imta.edu.vn có thể là tuyendung.imta.edu.vn. Hoặc tên miền hiển thị trên di động như của facebook.com là m.facebook.com

Tuy nhiên, hiện nay hầu hết các website đã bỏ phương án dùng tên miền phụ để chạy website với giao diện mobile mà sẽ dùng giao diện Responsive trên tên miền chính.

Một số trường hợp Subdomain (.www) được ứng dụng như Parked Domain.

Ví dụ: www là Subdomain của zing.vn, tuy nhiên khi bạn truy cập 02 tên miền này nó đều trỏ về cùng một website.

5. Quy định về cách đặt tên miền

Tên miền được đặt theo quy định chung trên toàn Thế Giới và theo quy định riêng của mỗi quốc gia / khu vực lãnh thổ.

Quy định chung về cách đặt tên miền trên Thế Giới

Nếu bỏ qua quy định riêng của pháp luật của quốc gia/ khu vực mà bạn đăng ký thì chỉ cần tuân thủ các mục dưới đây là đủ điều kiện để đăng ký một tên miền.

• Tên miền trên Internet là duy nhất;
• Tên miền được tạo bởi một chuỗi ký tự liên tục (không có khoảng trắng) và các phần trong tên miền được ngăn cách nhau bởi dấu “.”;
• Các dấu “.” không được đặt liền kề nhau (ví dụ: ten..mien.com) và không được đặt ở đầu của tổng thể tên miền (ví dụ: .tenmien.com);
• Chiều dài một phần tên miền (nhãn) không được vượt quá 63 ký tự (tính cả dấu”.”);
• Tên miền đầy đủ không vượt quá 253 ký tự;
• Các ký tự hợp lệ: chữ cái từ a đến z ; chữ số từ 0 đến 9; Tuy nhiên, hiện nay tên miền đa ngữ đã đi vào hoạt động, ví dụ tên miền Tiếng Việt, Tiếng Nga,..
• Có thể thêm dấu “-” và nó không được đặt ở đầu hoặc cuối mỗi tên miền, nhưng có thể đặt liền kề nhau. Ví dụ tenmien-.com hoặc –tenmien.com là không hợp lệ, nhưng bạn có thể đặt là ten–mien.com chẳng hạn.

Quy định pháp luật về cách đặt tên miền ở Việt Nam

Để xem đầy đủ về quy định đăng ký tên miền ở Việt Nam tại Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT ngày 18/08/2015 của Bộ Thông tin và Truyền thông. Dưới đây mình chỉ trích dẫn một số nội dung quan trọng trong Điều 6 Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT về đăng ký tên miền như sau:

Các tên miền có phần mở rộng là mã quốc gia “.vn” nằm trong những khung dưới đây thì sẽ mặc định được bảo hộ bởi Nhà Nước. Tức là bạn không có quyền sở hữu chúng.

Quy định đối với việc đăng ký tên miền của cá nhân, tổ chức:

KHUYẾN NGHỊ: Tên miền chỉ tồn tại duy nhất, nếu bạn không sớm đăng ký thì sẽ bị đăng ký mất, sau này nếu muốn đăng ký tên miền ưng ý thì phải chi rất nhiều tiền để mua lại và có thể không được bán lại.

Ví dụ: Tên miền Mi.com được Xiaomi mua lại với giá 3,6 triệu USD vào năm 2014.

6. Cách thức đặt tên miền chuẩn SEO

Theo nhiều năm kinh nghiệm làm website của mình thì có thể chia làm 2 loại khi chọn mua tên miền mà phục vụ nhu cầu SEO gồm: Tên miền theo từ khóa, tên miền theo thương hiệu.

6.1 Chọn tên miền theo từ khóa

Cách này đa phần những bạn mới sẽ lựa chọn, phải công nhận rằng nếu bạn biết SEO và chọn tên miền theo đúng từ khóa thì có phần sẽ SEO dễ dàng hơn, trước kia thì Google đánh giá cho thứ hạng cao những tên miền trùng với từ khóa, tuy nhiên đây không còn là yếu tố quan trọng khi xếp hạng từ khóa hiện nay nữa.

6.1 Chọn tên miền theo thương hiệu

Cách đây nhiều năm, tầm khoảng năm 2008 thì mình thích dùng tên miền theo từ khóa để dễ SEO. Tuy nhiên dần dần Google thay đổi thuật toán, từ khóa trong tên miền không còn phải là giải pháp tối ưu. Sau đó rất nhiều website dạng tên thương hiệu phát triển mạnh, và vì phục vụ mục tiêu kinh doanh dần dần mình cũng chuyển hướng sang tên miền thương hiệu.

Theo mình thì tên miền hiện tại chỉ chiếm 1% trong thành công SEO. Nên tên miền từ khóa hay thương hiệu gì bạn cũng có thể chọn được. Trong khóa học SEO tại IMTA thì sẽ hướng dẫn bạn nhiều yếu tố để SEO, tất nhiên là không ngoại trừ chọn lựa tên miền có ảnh hưởng SEO không. Chủ yếu dùng các tool để kiểm tra.

7. Lưu ý khi chọn tên miền

Sau đây về những điểm lưu ý khi chọn mua tên miền:

• Xác định mục đích mua tên miền. Nếu muốn xây dựng thương hiệu hãy đặt tên miền theo thương hiệu.
• Chọn tên miền ngắn, dễ nhớ
• Tên miền là thương hiệu có liên quan đến chủ đề website, điều này phụ thuộc vào cách đặt tên thương hiệu của bạn. Ví dụ như thegioididong.com chuyên bán điện thoại di động.
• Nếu mua kinh doanh ưu tiên .com trước, hết .com thì mới mua các tên miền .vn. Vì giá .com bao giờ cũng rẻ hơn.
• Đừng quá phân vân trong những quyết định, lập danh sách những tên miền cần mua và chỉ nên mua 1 tên miền (ngoại trừ bạn mua hết để bảo vệ thương hiệu).
• Thực hiện đúng theo quy tắc đặt tên miền (xem mục 5)
• Tránh mua nhiều tên miền nhưng không có mục đích sử dụng hợp lý, gây lãng phí ngân sách gia hạn.
• Tránh mua phải tên miền cũ, chất lượng kém (Việc này trong khóa học SEO mình có hướng dẫn, vì độ phức tạp cũng khá cao).

8. Các nhà cung cấp tên miền uy tín

Sau đây IMTA giới thiệu bạn các nhà cung cấp tên miền uy tín. Mình thường chia ra làm 2 loại nhà cung cấp là: trong nước và ngoài nước.

Nhà cung cấp tên miền tại Việt Nam

Nếu sử dụng nhà cung cấp tên miền Việt Nam Nếu(.vn) bạn cần chuẩn bị ảnh chụp CMND/CCCD và sau khi mua phải thông báo tên miền đến cơ quan quản lý, ký hợp đồng và các điều khoản sử dụng.

Nhà cung cấp tên miền trong nước uy tín: Matbao .net, Tenten.vn, BKNS, PAVietnam, Azdigi, Tinohost…

Nhà cung cấp tên miền Quốc tế

Đối với các tên miền .com, .net, .org, .info…. sẽ ưu tiên nhà cung cấp Quốc tế hơn. Bởi vì có nhiều ưu điểm như thủ tục đơn giản, mua và thanh toán 30 giây là dùng luôn. Bạn cần chuẩn bị thẻ Visa/Mastercard để thanh toán.

Nhà cung cấp tên miền quốc tế uy tín: Namecheap.com (Rẻ chất lượng, rẻ cả gia hạn); GoDaddy (giá mua năm đầu rẻ, nhưng các năm sau giá cao).

Những câu hỏi thường gặp

Nếu bạn là một người mới tìm hiểu về domain (tên miền) thì sẽ có nhiều thắc mắc. Vì thế IMTA liệt kê một số câu hỏi và phần trả lời tương ứng để bạn giải quyết được những thắc mắc, băn khoăn đó.

LỜI KẾT

Kiến thức về domain (tên miền) cơ bản IMTA đã nêu ra rất chi tiết trong bài viết này từ khái niệm, cấu trúc tên miền, phân loại cho đến các quy định trong việc đăng ký. Bạn hãy chọn cho mình một tên miền và xác định gắn bó lâu dài với tên miền này, có thể chọn tên miền theo từ khóa hoặc thương hiệu. Khi dùng tên miền thương hiệu có ưu điểm là dễ mở rộng chủ đề.

Sau khi mua tên miền thì bạn bắt đầu mua hosting và xây dựng Website. Trong những bài viết tiếp theo IMTA sẽ hướng dẫn bạn mua các gói tên miền, và trỏ tên miền về IP của hosting. Khi bạn đã xây dựng website, bạn có thể dùng WordPress để xây dựng website bởi vì chi phí rẻ hơn nhiều, mà bạn được quyền sở hữu website của mình.